نقد و بررسی
دتکتور گاز
آشکارساز گاز چیست؟
آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) میزان تجمع یک گاز مشخص در فضا را با استفاده از فناوری های مختلف تعیین می کند. آشکارساز گاز عموما برای پیشگیری از نشت گازهای سمی و آتش سوزی به کار می رود. آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) معمولا دارای باتری است تا کارکرد آن تثبیت شود. آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) معمولا به صورت ثابت یا پرتابل ساخته می شود. در صورتی که مقدار قابل توجهی گاز نشت پیدا کند آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) با تجهیزات صوتی و یا بصری مثل آلارم، چراغ و یا ترکیبی از اینها هشدار می دهد. در گذشته بیشتر آشکارسازهای گاز فقط یک نوع گاز را تشخیص می دادند، ولی امروزه قادر به شناسایی چندین نوع گاز هستند. گاهی آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) به تنهایی برای پوشش دادن یک فضای کوچک استفاده می شود. گاهی نیز از چندین آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) به صورت ترکیبی یا متصل برای ساختن یک سیستم آشکارساز گاز استفاده می شود.
در حالی که آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز )مقدار گاز تجمیع شده را اندازه گیری می کند، سنسور به عنوان مرجع عمل می کند. وقتی گاز از حد از پیش تعیین شده سنسور بیشتر شود سیستم هشدار به کار می افتد تا کاربر باخبر شود. انواع مختلفی از آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) وجود دارد که همه تقریبا از یک روش کاری پیروی می کنند: نظارت و هشدار مقادیر خطرناک گاز. با این حال در هنگام انتخاب آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز )باید به فناوری های مورد استفاده در سنسورها نیز توجه شود.
کاربردهای آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ):
هرچند آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) در سیستم های خانگی و تجاری بسیار کاربرد دارد، ولی در مصارف صنعتی نیز به وفور از آن استفاده می شود. در کارگاه های جوشکاری آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) برای تشخیص گازهای قابل احتراق و گازهای سمی کاربرد دارد. در نیروگاه ها نیز برای تشخیص گازهای قابل احتراق از آنها استفاده می شود. همچنین، در واحدهای آب و فاضلاب، آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) برای تشخیص بخارات سمی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد.
در فضاهای بسته ای که نیروی انسانی حضور ندارد نیز استفاده از آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) بسیار مطلوب است. فضاها یا تجهیزاتی مانند مخازن، وسل ها، چاله ها و مخازن ذخیره از این دست هستند.
انواع فناوری های به کار رفته در آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز )
آشکارساز گاز معمولا بر اساس گازی که ردیابی می کند دسته بندی می شود، مانند آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) قابل احتراق و آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) سمی. پس از این دسته بندی کلی، در مرحله دوم دسته بندی بر اساس فناوری مورد استفاده در سنسورها مورد توجه قرار می گیرد: سنسورهای کاتالیستی و فراسرخ برای تشخیص گازهای قابل احتراق و سنسورهای الکترومکانیکی و اکسید فلز برای تشخیص گازهای سمی به کار می روند.
انواع آشکارساز گازهای سمی:
سنسور الکترومکانیکال
بیشترین کاربرد آشکارساز گاز سمی ( دتکتور گاز سمی ، ردیاب گاز سمی) با سنسور الکترومکانیکال در تشخیص گازهایی مثل دی اکسید کربن، کلر و اکسیدهای نیتروژن می باشد. نحوه کار این نوع سنسور از طریق سیگنال های الکترود است. این نوع آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) بسیار حساس است و غالبا دارای یک نمایشگر است.
نیمه رساناهای اسکید فلزی یا MOS
این نوعآشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز ) نیز برای تشخیص گازهای سمی استفاده می شود. این نوع آشکارساز گازبیشتر برای گاز دی اکسید کربن استفاده می شود. در این مدل، یک فیلم حساس به گاز که از جنس اکسید تنگستن یا روی است تعبیه شده است. وقتی مقدار گاز سمی از حد معین شده بالاتر رود این فیلم حساس با گاز واکنش نشان داده و آشکارساز گاز ( دتکتور گاز ، ردیاب گاز )را فعال می کند. چون آشکارساز نیمه فلزی در محیط مرطوب نیز به خوبی کار می کند استفاده زیادی دارد. در عین حال برای گازهای مختلفی می توان از آن استفاده کرد که حتی تعدادی از آنها قابل احتراق هستند.
انواع آشکارساز گازهای قابل احتراق
سنسور کاتالیستی
امروزه بسیاری از آشکارسازهای گاز از نوع کاتالیستی هستند. این فناوری بر اساس اکسید شدن کاتالیست استوار است و گازهای سمی مثل گازهای هیدروکربنی را تشخیص می دهد. سنسورهای این مدل آشکارساز معمولا از کویل عمل آوری شده پلاتینیوم ساخته شده است. به محض اینکه گاز سمی با سطح کاتالیست تماس پیدا کند اکسید می شود و مقاومت سیم پیچ کویل بر اثر حرارت بالا می رود. در این حالت یک مدار بریج برای تشخیص تغییرات مقاومت سیم پیچ استفاده می شود.
سنسور مادون قرمز
آشکارساز گاز مادون قرمز( دتکتور گاز مادون قرمز، ردیاب گاز مادون قرمز) دارای سیستمی از ترانسمیترها و گیرنده ها است که گازهای قابل احتراق و به ویژه بخارات هیدروکربنی را تشخیص می دهد. عموما ترانسمیترها ساطع کننده نور و گیرنده ها نیز تشخیص دهنده های نور هستند. اگر در مسیر اپتیکال سنسور گاز وجود داشته باشد در فرایند ارسال و دریافت نور ممانعت می کند. میزان تغییرات نور در این فرایند مقدار و نوع گاز را مشخص می کند.
0دیدگاه کاربران